Sołectwo Łączki Brzeskie

Data powstania: 2015-08-19 13:48
Data modyfikacji: 2015-08-19 13:49

Z 1485 r. pochodzą pierwsze wzmianki o Łączkach Brze­skich, zwanych wówczas Łąkami, gdyż to rozległe tereny porośnięte trawą w okolicach wioski zadecydowały o jej nazwie. W XV i XVI w. Łąki należały do Ligęzów. W 1536 r. w okolicach wioski znaj­dował się mały staw.

Wschodnia część wioski nosi nazwę Mostki. W tym miej­scu dawniej, na grząskim terenie budowano mosty i mostki, by przeprawić się w stronę lasu. Z zachodniej strony wioski znajdują się rozległe łąki. Przysiółki Łączek Brzeskich to: Smy­ków, gdzie rosła trawa „smyczka” (- lud.);  Miasteczko, w któ­rym domy, podobnie jak w miastach, zbudowano wokół placu; oraz Zagrody, gdzie znajdowało się duże skupisko zagród. Przy­siółkiem są też Poręby. Tu osiedlili się ludzie karczujący las. W 1905 r. powstał przysiółek Kolonia, gdzie zamieszkało kilku gospodarzy z Tarnobrzeskiego, którzy zakupili ziemię od ów­czesnego właściciela Kotowskiego.

Na terenie Łączek znajdowały się cztery dwory. W pierw­szej połowie XIX w. właścicielami większej części Łączek stali się Brzescy Od tego czasu wioskę nazywano Łączki Brzeskie.

Wieś położona na podmokłym terenie nie ma wody pit­nej. Poszukiwania źródeł nie dały rezultatów. W pierwszej po­łowie XIX w. dziedzic Brzeski drewnianymi rurami przepro­wadzał wodę z przysiółka Smyków, gdzie było duże jezioro zwane „Jeziorek”. Wydrążone z grubego drzewa rury  wkopa­ne w ziemię na długości ok. dwóch kilometrów doprowa­dzały wodę aż do zabudowań dworskich. Kolejnymi właścicie­lami dworu Brzeskich byli Kutowscy, a następnie Drzewiccy. W latach dwudziestych XX w. majątek został rozparcelowany, a zabudowania dworskie rozebrane.

Początki szkoły w Łączkach Brzeskich sięgają 1909 r. Za­chowany do dziś „Protokół czynności” rozpoczyna data 17 paź­dziernika 1910 r., a kończy data 1 grudnia 1938 r. W przytoczonym dokumencie zapisano najważniejsze wydarzenia szkolne, wizyta­cje i budowę szkoły. Pierwszą drewnianą szkołę oddano do użyt­ku w 1921-1922 r. W wiosce mieszkało wówczas 1194 osób. Nową szkołę zbudowano w latach 70. w miejscu dawnego Domu Ludowego przekształconego później na kaplicę. Drugi Dom Ludowy istniał w miejscu obecnego Ośrodka Zdrowia.

W 1922 r. rozparcelowano ziemię pomiędzy chłopów. W wiosce urzędował wójt. Pierwszym wójtem był Chmura Józef, po nim Skrzypek Ludwik, a później Dudek Szymon. Po utworzeniu gmin zbiorowych w 1934 r. w wioskach urzędowali sołtysi. Pierwszym sołtysem był Strzępka Franciszek.  Kolei pierwszym naczelnikiem powstałej w 1941 roku straży pożarnej powstałej w 1941 r. był Skrzypek Piotr.

Podczas okupacji w domu należącym do Stanisława Skrzypka znajdowała się działająca od 40 do 44 roku radiostacja. We wsi stacjonowała komenda Batalionów Chłopskich. W sierpniu 1944r. linia frontu zatrzymała się w Łączkach na 48 godzin. Uciekający Niemcy podpalali domy. Spłonęło wówczas 156 budynków mieszkalnych i gospodarczych. Wioska została zniszczona w 50%.

Budowę drogi, kościoła, elektryfikację wioski, meliorację i budowę szkoły w wiosce zapoczątkował sołtys Chmura Józef. W 1966 r. przeprowadzono elektryfikację wioski, a w 1964 r. zbudowano drogę. Chmura Józef zginął w wypadku przy budowie nowej szkoły.

Dekretem bpa Jana Piotra Stepy, 31 lipca 1957 r. powstała parafia w Łączkach Brzeskich. Przez ponad 20 lat parafianie podejmowali starania o budowę kościoła. Pierwszym proboszczem był ks. z Nagoszyna - Józef Majchrowicz. Początkowo w Domu Ludowym utworzono kaplicę. Tutaj w dniu 31 sierpnia 1947 r. ks. Karol Zając z Przecławia odprawił pierwszą mszę świętą. W kaplicy śpiewał chór mieszany z Łączek Brzeskich, przygotowywany przez organistę z Przecławia p. Sokulskiego. Nieistniejącą dziś kaplicę upamiętnia drewniany krzyż. Obok plebani stoi kolejny krzyż, który upamiętnia starania mieszkańców o wzniesienie w tym właśnie miejscu kościoła. Obecnie istniejący zbudowany według projektu Adama Gustawa Kościół  p w. św. Tadeusza Judy apostoła został wzniesiony w latach 1974/78, a poświęcony w 1978r. przez bpa Jerzego Ablewicza. Wnętrze zaprojektowali artyści z Wrocławia, a proboszczem był wówczas ks. Tadeusz Wiatr, obecnie patron szkoły podstawowej.

Szczególne miejsce w wiosce znacznie oddalonej od macierzystej parafii w Przecławiu zajmowały kapliczki. To przy nich odprawiano msze. Kapliczkę Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus wzniesiono w 1909 r. z fundacji Ludwika i Katarzyny Strzępków. Było to bezdzietne małżeństwo, które w ten sposób prosiło o dzieci. W lesie, w sąsiedztwie drogi z Przecławia do Łączek Brzeskich, stoi kapliczka z wizerunkiem na granitowym postumencie. Wzniesiona została w 2 połowie XIX w. dla upamiętnienia ofiar rabacji, początkowo z fundacji rodziny Reyów, później odbudowana z fundacji wioski Łączki Brzeskie.

W latach 1979/90 przy Kole Gospodyń Wiejskich istniał Zespół Śpiewaczy z Łączek Brzeskich odtwarzający stare ludowe pieśni. Zespół posiadał własnoręcznie wykonane stroje. Na kurs śpiewu uczęszczało 10 pań. Liderką zespołu była, zmarła już, znana, śpiewaczka ludowa Nicpoń Maria, która układała pieśni i przyśpiewki okolicznościowe. Zespół występował na regionalnych przeglądach piosenek ludowych, gdzie największą popularnością wśród słuchaczy cieszyła się piosenka: Zem ze wsi jest.

W latach 80. w Łączkach Brzeskich istniał teatr lalek „Wagabunda”, który w 1985 r. na Międzywojewódzkim Przeglądzie Teatrów Lalek otrzymał „Grand Prix”  W tym czasie klub w Łączkach Brzeskich był najlepiej działającym klubem wiejskim w województwie rzeszowskim.